در این مقاله در نظر است نشان داده شود که ادیان توحیدی که به وجود خداوند و رخداد معاد باور دارند می توانند ادیانی که این دو واقعیت را تکذیب می کنند از دائره حقانیت بیرون بدانند چرا که این دو باور ناظر به واقعیتهایی ابژکتیو است نه اموری سوبژکتیو که برساخت تجربه دینی باشد، همان که مبنای ادعا و استدلال کثرت گرایان است. سپس دوشرط اساسی دینداری یعنی پرستش و رفتارهای مبتنی بر اخلاقیات تبیین خواهد شد. از آنجا که اعتقادات و رفتار دین مدارانه باورمندان به ادیان مختلف تحت تاثیر عوامل جبری بسیاری است لذا نمی توان در خصوص میزان مُجزی بودن زندگی مومنانه آنها بسادگی قضاوت کرد گرچه می توان درباره درست و غلط بودن آن نوع زندگی ارزیابی داشت.. اما تنوع غیر اختیاری زندگی های مومنانه منافاتی ندارد با آن که باورهای بنیادین هر دین را بتوان در معرض ارزیابی عقلانی قرار داد و هرکس با محدودیتهای خود می تواند درست ترین مسیر دینی را انتخاب کند. لذا دینی که بیشترین توفیق را در تجزیه و تحلیل عقلانی بدست آورد می تواند انحصارگرایانه از درست بودن خود در برابر سایر ادیان و مذاهب سخن بگوید.
این مقاله در مجله جستارهای فلسفه دین، مجله علمی پژوهشی انجمن علمی فلسفه دین ایران سال نهم شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۳۹۹، شماره پیاپی ۲۰، صص۹۹-۷۷ منتشر شده است.
دانلود فایل (۲۲۲ دانلود)